تحقیقی که یک محقق انجام می دهد از اهمیت زیادی برخوردار است و ممکن است تعداد زیادی از افراد آن را مطالعه کنند روی این اصل مقال های که از کار محقق منتشر می شود باید به شکل قابل قبول و منطقی تنظیم و همه استانداردهای لازم در آن رعایت شود به عبارت دیگر یک مقاله علمی ر ه آورد تجربه و تمرین در سازماندهی فکری است به این معنی که نویسنده مقاله می آموزد تا نتایج پژوهش های خود را به شکل منظم طبقه بندی کند و به ساده ترین روش بیان کند .

خط خط مقاله علمی پژوهشی و ادعاهایی که در مقاله علمی پژوهشی ارائه می‌شود باید مستند و مستدل باشد. فرض آن است که مخاطب هیچ مطلبی را قبول نمی‌کند، لذا  تمام مطالب حتی اگر نزدیک به بداهه باشد باید مدلل و مستند باشد.

مقاله علمی پژوهشی حداکثر باید ۲۰ صفحه باشد و حتماً مشتمل بر یک سخن تازه و نظریه بدیع باشد، صرف تدوین و جمع بندی کافی نیست.

شیوه ارجاع دهی مقالات علمی پژوهشی با پایان نامه و سایر مقالات و گزارش های علمی کاملاً متفاوت است لذا باید به شیوه‌نامه مجله ای که قرار است برای آن مقاله بنویسید دقت کنید.

اکثر مقالات پژوهش از الگوی زیر پیروی م یکنند .

عنوان ، چکیده یا خلاصه تحقیق،کلمات کلیدی، مقدمه شامل هدف؛ روش؛ مسأله و پرسشهای پژوهش،  یافته ها،  بحث و نتیجه گیری و  منابع .

عنوان:

عنوان مناسب، باید اطلاعاتی در مورد محتوای مقاله در دسترس خوانندگان قرار دهد به عبارتی باید مفهوم اصلی پژوهش را نشان دهد و به طور خلاصه مضمون اصلی پژوهش و متغیرهای اصلی و رابطه آنها را با هم مشخص کند .عنوان مقاله باید کوتاه، دقیق، رسا و جذاب باشد.

در صفحه عنوان مقاله به دنبال عنوان پژوهش نام مؤلف یا مؤلفان ذکر می شود و در سطر زیر آن نام مؤسسه، بخش  دانشکده یا دانشگاهی که هر یک از مؤلفان یا پژوهشگران در آن مشغول به کار هستند، درج می شود .

ترتیب قرار گرفتن نام مؤلفان به دنبال یکدیگر باید متناسب با میزان همکاری آنان در انجام پژوهش باشد. یعنی ابتدا نام کسی که بیشتر از همه در اجرای پژوهش نقش داشته ذکر می شود، بعد نام کسی که از این لحاظ بعد از نفر اول قرار دارد … اما اگر میزان مشارکت همه افراد در اجرای پژوهش یکسان است اسامی آنان به ترتیب حروف الفبا به دنبال هم قرار می گیرند .

چکیده:

در مجلات علمی چکیده و خلاصه مشابه یکدیگرند، هر چند معنای آنها در فرهنگ لغات با یکدیگر متفاوت است. مجلات یکی از دو نام را بر می گزینند .
در آغاز مقاله پژوهشی، خلاصه ای بسیار فشرده از مراحل و نتایج پژوهش آورده می شود .چکیده به خواننده کمک می کند تا به سرعت از محتوای مقاله آگاه شود . اغلب خوانندگان ابتدا چکیده یک مقاله را مطالعه می کنند و بر اساس برداشتهای خود تصمیم به مطالعه مقاله می گیرند. به عبارت دیگر، چکیده به مانند ویترین هر مقاله عمل می کند. بنابراین سعی کنید چکیده را گیرا بنویسید و نکات اصلی پژوهش را در آن منظور کنید .

چکیده باید یافته های مهم پژوهش را به طور خلاصه ارائه دهد و هر چند کوتاه است اما باید متضمن نکات اصلی باشد. معمولاً چکیده مقالات از ۱۵۰ تا ۲۵۰ واژه تشکیل شده است .اما برای تهیه آن باید ضوابط هر مجله را رعایت کنید. این ضوابط در قسمت دستورالعمل تهیه مقاله قید می شود.

چهار بخش عمده هر چکیده عبارتست از :

هدف: در این قسمت موضوع پژوهش و هدف تحقیق در صورت امکان در یک یا دو جمله بیان میگردد .
روش: در این قسمت روش تحقیق آورده می شود.  آزمودنی ها با ذکر ویژگی های ضروری مانند  روش بررسی روش نمونه گیری، تعداد و مانند آنها مشخص می شوند .همچنین، شامل ابزارها و شیوه جمع آوری داده ها، نام آزمونهای آماری و سایر موارد ضروری بیان می گردد .
یافته ها: در این قسمت یافته ها پژوهش ارائه می شوند.این که در این پژوهش به چه چیزی دست یافته اید. در پژوهش های کمی نتایج آماری در این قسمت آورده می شود.
نتیجه: نتایج پژوهش در حد سه یا چهار خط در این قسمت آورده می شود.
در چکیده باید این نکات لحاظ شود :
از علائم اختصاری که فقط در متن مقاله به آنها اشاره شده و از ارجاع خوانندگان به جداول یا تصاویر خودداری کنید .
از جملات ساده، حقیقی و ارزشمند استفاده کنید.
از ذکر منابع در چکیده خودداری کنید .
اصطلاحات مهم و کلیدی را در چکیده بیاورید .
برای شماره ها از ارقام استفاده کنید. مثلاً به جای پانزده بنویسید ۱۵
در این قسمت فقط گزارش کنید و از نقد و  ارزیابی خودداری کنید .

کلمات کلیدی:

بسیاری از مجلات از نویسنده می خواهند تا کلیدواژه هایی را برای مقاله خود ارائه دهند ، این کلیدواژه ها در نمایه مجله ذکر می شوند و خوانندگان را به مقالات مورد نظرشان هدایت می کنند . باید اطمینان حاصل کنید که این واژه ها تا حد امکان اختصاصی باشند تا خوانندگان مقاله به خوبی بتوانند بر آن تمرکز یابند.
حداکثر پنج کلیدواژه برای مقاله انتخاب می شود.

مقدمه:

مقدمه باید پاسخگوی این سؤالات باشد: هدف شما از پژوهش چه بوده و درصدد دستیابی به چه نتایجی بودید؟ بدین منظور در مقدمه باید موارد زیر گنجانده شود .
شامل تعریف مشکل یا مسأله که تقریباً خلاصه ای از بیان مسأله در طرح های تحقیقاتی است. اهمیت مشکل و راههای مقابله با آن و عوارضی که تداوم آن ایجاد می کند.
پرسشهای پژوهش و اینکه این مقاله می خواهد به چه پرسشی پاسخ دهد.
مروری خلاصه بر متون مرتبط و نتایج منطقی آنها که محقق را به انجام پژوهش فعلی تشویق کرده است، بایستی در مقدمه گنجانده شود .
در این قسمت بیان واضح هدف از انجام پژوهش و روش انتخاب شده برای حل مشکل نیز بیان می‌گردد .
مقدمه باید کوتاه باشد و موضوع مورد سؤال را به روشنی پاسخ دهد .

روش  پژوهش:

بخش روش، قلب پژوهش و مقاله است. بخش روشها باید با یک توالی منطقی شرح دهد که یک مطالعه چگونه طرح ریزی و اجرا شده است و داده ها چگونه تحلیل گردیده اند . تمامی موارد ذکر شده در این بخش را به تفصیل توضیح دهید. این بخش باید به گونه ای نوشته شود که اگر محقق دیگری تصمیم به تکرار کار شما گرفت براحتی بتواند مطالعه را  با استفاده از این روش عیناً انجام دهد .در این بخش نوع روشی که استفاده شده، ابزار استفاده شده اعم از پرسشنامه، مصاحبه و غیره، جامعه آماری، روش نمونه گیری و روش گردآوری داده ها توضیح داده شود.
همچنین پایایی و روایی ابزار پژوش در این قسمت آورده می شوند.

یافته ها:

بخش ساده و توصیفی مقاله است که به بیان نتایج حاصل از آزمایشها و آزمونها و آنچه که در طول انجام پژوهش به دست آمده است می پردازد. این بخش مقاله دارای دو جنبه کلیدی است:
الف. توصیف کلی یافته های مهم مطالعه و پاسخ به پرسش های پژوهش
ب. بیان واضح و دقیق اطلاعات به دست آمده .
هدف نگارش این بخش، پاسخگویی به سؤالات تحقیق است ولی شرح یافته هایی را نیز شامل می شود که در فرضیات وجود نداشته و محقق ضمن اجرای پژوهش به آنها دست یافته است. لازم نیست تمام اطلاعات به دست آمده ارائه شوند، این بخش باید فقط حاوی اطلاعات مرتبط با عنوان باشد .در ضمن گزارش نتایج آزمونهای آماری، ذکر این نکته مهم که چه فرضیه هایی تأیید شده و کدام یک تأیید نشده است نیز ضرورت دارد .
همچنین اگر پژوهش به صورت کمی انجام گرفته است درباره هر یک از آزمونهای آماری به کار رفته باید اطلاعات لازم داده شود. در نگارش یافته ها باید از جملات طولانی و تکراری خودداری کرد. این بخش شامل مجموعه ای از متن، جداول، تصاویر، نمودارها، و … است .
متون جداول و زیر نویس نمودارها باید خودکفا باشد و برای شرح آنها خواننده گمراه نشود. فایده جدولها این است که نتایج را به طور دقیق و در یک فضای کم و به طور خلاصه ارائه می دهد.
توجه داشته باشید که عنوان جدول ها در بالای جدول آورده می شود و عنوان تصاویر و نمودارها در زیر آنها می آید.

بحث و نتیجه گیری:

نگارش بحث دشوارترین قسمت مقاله است اینکه نتایج به دست آمده چه کاربردهایی دارد نیاز به تفکر دقیق دارد .معمولا حجم این بخش نباید بیش از یک سوم کل مقاله (مقدمه + روشها+ + نتایج+ بحث) باشد. می توان با رعایت نکته های زیر به بحث کافی دست یافت :
خلاصه یافته های مهم در یک پاراگراف در ابتدای بحث آورده شود؛
نتایج با کارهای قبلی مقایسه شود ؛
بحث مشکلات پیش آمده با روشهای به کار رفته می تواند در این قسمت آورده شود؛
گذری به آنچه یافت نشده است؛
پیشنهاد کار بیشتر؛
ارائه یک نتیجه گیری مختصر.

بنابر این لازم است در قسمت بحث:

الف.شباهتها و یا تفاوتهای بین نتایج پژوهش با پژوهشهای قبلی روشن شود
ب. نقاط ضعف پژوهش بیان شود.
ج. کمکهایی را که یافته های پژوهش به روشن شدن مسأله و زمینه دانش آن کرده اند نیز معلوم شود.
به طور کلی یافته های خود را به یافته های حاصل از پژوهشهای قبلی مرتبط کرده و در صورتی که این یافته ها با یکدیگر همخوانی ندارد علت آن را ذکر کرده و بالاخره مشکلات و نقاط ضعف پژوهش، همراه با پیشنهادهایی برای پژوهشگران که می خواهند در آینده در زمینه پژوهش فوق کار کنند، ذکر شود .در صورتی که پژوهش شما برای اولین بار است که انجام می شود دیگر قسمت مقایسه یافته ها و ارتباط آنها با دیگر پژوهش ها لازم نیست.
در قسمت انتهای مقاله می توان از همکاران، اساتید و سایر افرادی که در تهیه مقاله کمک کرد ه اند، سپاسگزاری نمود .

فهرست منابع:

در بخش منابع یا مراجع ، فهرست آثار و اسنادی که در متن مقاله به آنها اشاره شده است می آید .در این قسمت شیوه نامه استناد به منابع مهم است. در علوم انسانی معمولا از روش APA استفاده می کنند. بر این اساس منابع به ترتیب حروف الفبا و بدون ذکر شماره در پایان مقاله آورده می شوند.